مرگ نیما پتگر و بسته شدن فصلی از دفتر نقاشی ایران

کیانوش فریدنقاش

• 6 ساعت پیش

هم‌رسانی

با درگذشت نیما پتگر در ۶۸ سالگی در روز پنجم فروردین ماه ۱۳۹۴ ، فصلی از نقاشی ایران که به نام خانواده پتگر نوشته شده، بسته شد.

نیما پتگر ( متولد اول اسفند ۱۳۲۵ تهران)، دومین فرزند علی اصغر پتگر، از نقاشان سرشناس ایران در دهه های نخستین قرن حاضر بود. عمویش جعفر پتگر نیز از نقاشان بنام همان دوران بود.

برادر بزرگتر نیما، نامی پتگر (متولد ۱۳۲۴ تهران) نیز نقاش بود و شش سال پیش در هشتم مرداد ماه ۱۳۸۷ در تهران در گذشت. فرزند سوم مانی (متولد آذر ۱۳۳۸، تهران) عکاس و فیلمساز است و در ایران به فعالیت های هنری خود ادامه می دهد.

نیما پتگر، همچون برادر بزرگترش نامی نقاشی را نزد پدر و در خانواده آموخت و خود خیلی زود، زمانی که هنوز نوجوان بود، کار تدریس طراحی را آغاز کرد.

او نیز همچون برادر بزرگترش و تحت تاثیر پدر، نقاشی را به شیوه رئالیستی رایج در دهه سی خورشیدی آغاز کرد، اما در ادامه و به ویژه پس از تحصیل در آکادمی هنرهای زیبای رم به سبک و شیوه هایی مدرن و انتزاعی تر روی آورد، درست همچون برادر بزرگترش.

عباس مشهدی زاده، نقاش و مجسمه ساز پیشکسوت می گوید:" علی اصغر و جعفر پتگر از شاگردان مکتب رئالیستی کمال الملک بودند و نامی و نیما نیز نقاشی را با همین سبک آغاز کردند اما در ادامه مسیرهای متفاوتی را برگزیدند و به گمان من نیما پیشروتر هم بود."

آقای مشهدی زاده می گوید: "هم نامی و هم نیما نقاشانی بودند که با صداقت کار می کردند اما شاید بتوان گفت که کارهای نیما پتگر به نقاشی انتزاعی و آبستره نزدیک تر بود."

محمد حسن حامدی، مدیر مسئول و سردبیر نشریه "تندیس" نیز در باره نیما پتگر می گوید: "نیما پتگر در طراحی بسیار چیره دست و مسلط بود و در کار خود سبک خاص خودش را داشت. با ذهنی طراحانه نقاشی می کرد و در تابلوهایش ایده های خاصی را اجرا می کرد. مثل سری کارهای خار."

آقای حامدی می گوید:" نیما پتگر البته همین سبک را تا آخر ادامه داد در شرایطی که به هر حال نقاشی ایران مرزهای تازه تری را در نوردیده بود و همین نکته باعث می شد که برخی از منتقدان در باره کارهای او از نوعی عدم رشد هم سخن بگویند. ولی او از یک جهت هم اصالت فکری و دنیای هنری خود را حفظ می کرد."

محمد حسن حامدی در عین حال می گوید نباید از یاد برد که نیما پتگر نیز همچون پدرش تمام زندگی اش را به هنر نقاشی اختصاص داد. "نیما پتگر همچون پدرش کار تدریس را نیز ادامه داد و خیلی از هنرمندان امروز، از شاگردان او محسوب می شوند."

علی اصغر و جعفر پتگر، پس از آنکه ابتدا در تبریز نزد میر مصور ارژنگی و رسام ارژنگی نقاشی آموختند در سال ۱۳۱۲ به تهران رفتند و در مدرسه کمال الملک که در آن زمان مدیریتش را ابوالحسن خان صدیقی بر عهده داشت، تحصیلات خود را تکمیل کردند. این دو سپس اولین آموزشگاه نقاشی را در ایران پایه گذاشتند و سال ها به کار آموزش و تربیت هنرجویان پرداختند.

علی اصغر پتگر، همچنین کارگاهی در تهران تاسیس کرد و به دلیل دوستی و روابط نزدیکش با نویسندگان و شاعران دوران خود، این کارگاه خیلی به پاتوق بسیاری از چهره های سرشناس ادبیات مانند نیما، صادق هدایت، بزرگ علوی و شهریار تبدیل شد.

آقای حامدی می گوید: " نامی و نیما پتگر به خوبی تاریخ هنر را آموخته بودند و نقش آنها در این زمینه در تاریخ هنر معاصر ایران نیز حائز اهمیت است."

به گفته آقای حامدی، "نیما پتگر آن چنان در کار خود غرقه بود که ارتباط چندانی با جامعه هنرهای تجسمی نداشت. از حدود ده سال پیش که آموزشگاه او بسته شد، به طور شاید بتوان گفت خودخواسته از زندگی اجتماعی فاصله گرفت و نوعی خلوت گزینی درویشانه پیشه کرد."

سردبیر نشریه "تندیس" در ادامه می گوید:" نیما پتگر از معدود هنرمندان تمام عیاری بود که برکنار از جنجال ها و هیاهوهای مربوط به حراجی ها و فروش آثار، زندگی اش را وقف نقاشی کرده بود."

نیما پتگر در یک نگاه

نیما پتگر در اول اسفند ۱۳۲۵ در تهران به دنیا آمد.

نقاشی را نزد پدرش آموخت . در سال ۱۳۴۷ به ایتالیا رفت و در سال ۱۳۵۲ در رشته مجسمه سازی از آکادمی هنرهای زیبای رم فارغ التحصیل شد.

سپس در فاصله سال های ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۵، دوره های طراحی فیگور و نقاشی را گذراند و در سال ۱۳۵۵ به تهران بازگشت و به نقاشی و تدریس نقاشی پرداخت.

نیما پتگر، روز پنجم فروردین ماه ۱۳۹۴ به علت ایست قلبی در ۶۸ سالگی در تهران درگذشت.

پیکر او روز یکشنبه ساعت ۱۰ تشییع و در قطعه هنرمندان قبرستان بهشت زهرا به خاک سپرده خواهد شد.