۱۳۹۴ شهریور ۲۷, جمعه

کارگردان ایرانی باید دوباره به اسلام شهادت دهد

کارگردان ایرانی باید دوباره به اسلام شهادت دهد

آکادمی رضا» که در هند در زمینه علوم اسلامی فعالیت می کند، مجید مجیدی و ای. آر. رحمان (موسیقی دان هندی) را به خاطر فیلم «محمد» به توهین به مقدسات متهم کرده، از آنها خواسته است که مجددن اسلام بیاورند و خواهان توقیف فیلم «محمد» شده است.
به گزارش «محبت نیوز»  محمد، نخستین فیلم از سه گانه‌ای است که مجیدی درباره پیامبر مسلمانان ساخته و به دوران کودکی او اختصاص دارد. اما این فیلم هم از نظر ساختار و محتوا و هم به لحاظ ایدئولوژی مورد انتقاد مسلمانان قرار گرفته. بعد از کشورهای عربی، حالا نوبت مسلمانان هند رسیده که با این فیلم مخالفت کنند.
در فیلم مجیدی دوربین ویتوریو استورارو، فیلمبرداری ایتالیایی و دارنده جایزه اسکار، از پشت سر پسربچه‌ای را در حال دویدن و بازی نشان می‌دهد و در بازی با نور‌، تنها سایه‌ای از محمد دیده می‌شود. اما همین اندازه هم برای برخی گروه‌های سنی قابل قبول نیست. مجیدی قصد داشت فیلمی بسازد که بسیاری از ناگفته‌های اسلام را بگوید و رأفت اسلامی را به دنیا معرفی کند، اما اعتراض مسلمانان سنی دنیا را برانگیخته است.
به گفته زمانه کارگردان فیلم محمد در مصاحبه‌های متعدد خود گفته که برای مبارزه با موج جدید اسلام هراسی در غرب این فیلم را ساخته است.
مجیدی دوباره به اسلام شهادت دهد
کانون انتقاد‌ها به فیلم «محمد» ابتدا در کشورهای عربی بود. الازهر مصر و مفتی اعظم عربستان سعودی اعتراضات خود را آشکارا بیان کردند و این فیلم را مصداق دشمنی با اسلام دانستند. در هفته‌های اخیر انتقاد‌ها به شرق آسیا هم کشیده شده و یک گروه مسلمانان سنی بمبئی پرچمدار اعتراضات شده است.
«آکادمی رضا» که یک گروه تحقیقاتی است، مجید مجیدی و‌ ای. آر. رحمان، تنظیم کننده هندی موسیقی فیلم او را به توهین به مقدسات متهم کرده و و علیه آن‌ها فتوا صادر کرده است. این گروه که به مسجد الازهر مصر وابسته است، هفته گذشته نامه سرگشاده‌ای به رانجاث سینگ، وزیر کشور هند و دوندرا فادناویس، سروزیر ایالت ماهاراشترا نوشت و از آن‌ها خواست که فیلم محمد را ممنوع اعلام کنند.
آکادمی رضا می‌گوید که مجیدی اسلام را به استهزاء گرفته است. محمد سعید نوری، منشی بنیانگذار آکادمی رضا به دلیل «جریحه دار کردن احساسات مسلمانان» خواستار برخورد با رحمان شده. در فتوای این گروه مسلمان هندی آمده است: «مجیدی و رحمان باید دوباره مراسم اسلام آوردن و ازدواج خود را به جا بیاورند.»
مجید مجیدی، فیلمساز و ای.آر. رحمان، موسیقی دان هندی
آکادمی رضا برای اعتراض خود چند دلیل آورده است: نخست اینکه نام پیامبر نباید در عنوان فیلم باشد، چون معمولن عنوان فیلم‌ها با بی‌احترامی مورد استفاده قرار می‌گیرد و وقتی کسی درباره فیلم منفی حرف می‌زند، به نظر می‌رسد که آن حرف را درباره پیامبر می‌گوید. نکته دوم اینکه انتشار صدا یا تصویری از پیامبر اسلام ممنوع است.
آکادمی رضا وابسته به نحله فکری مجمع الازهر است که سخنگوی آن در گفت وگو با خبرگزاری رویترز گفته است: «بعضی بازیگران نقش‌های متناقض ایفا می‌کنند؛ گاهی سیاه مست می‌شوند و گاهی زن باره، و بعد در فیلم پیامبر بازی می‌کنند که قابل پذیرش نیست.»
حالا آکادمی رضا در نامه اعتراضی خود می‌نویسد: «چون ایران کشوری اسلامی است، این فیلم چندان تشویش برانگیز نشده است. اما بدون توجه به پیشینه عقیدتی، باید با هر کسی که جرمی مرتکب می‌شود برخورد شود.»
بر اساس ادعای آکادمی رضا، پنج نفر از اعضای این آکادمی با قرار قبلی قصد داشته‌اند سه شنبه هفته گذشته با مقام‌های کنسولگری ایران در بمبئی گفت وگو کنند اما این قرار لغو شده است. کنسولگری ایران در بمبئی به روزنامه «ایندین اکسپرس» گفته که این گروه بدون قرار قبلی درخواست ملاقات داشتند و آن‌ها نتوانسته‌اند پاسخگو باشند.
این گروه مسلمانان سنی هند، نامه خود را به سفارت ایران در هند هم ارایه داد و با کفرآمیز خواندن فیلم محمد، خواستار ممنوعیت نمایش این فیلم شد. سفارت ایران در دهلی نو روز جمعه، ۲۰ شهریور، به اعتراض این گروه به طور رسمی پاسخ داد.
سفارت ایران در این بیانیه آورد: «مسلمانان در اصول و اعمال دینی مهم، دیدگاه مشترکی دارند اما تفاوت اندکی در برخی تفاسیر هست. طبیعی است که این برداشت‌های متفاوت، شامل فیلم آقای مجیدی هم بشود. بنابراین، لازم است بحث درباره چنین مسایلی به کار‌شناسان امر واگذار شود.»
اما پاسخ سفارت ایران مانع از آن نشد که رسانه‌های هندی، اعتراض آکادمی رضا را در کنار اعتراض مفتی اعظم عربستان سعودی بگذارند و بر اختلافات شیعه و سنی در این فیلم تأکید کنند. برخی تحلیلگران سیاسی با اشاره به با بالا گرفتن اختلاف ایران و عربستان، معتقدند که حمایت‌های پشت پرده عربستان از گروه‌های سنی سراسر دنیا، در مخالفت با فیلم مجیدی هم بروز یافته است. انور آهنگ، روزنامه نگار هندی، که خود مسلمان شیعه است، در گفت وگو با زمانه می‌گوید: «اتخاذ چنین مواضعی از سوی مسلمانان سنی هند بعید است. من به طور نزدیک واکنش‌های مربوط به فیلم محمد را پیگیری کرده‌ام و می‌دانم که مخالفت جدی در میان مسلمانان هند وجود ندارد. به همین دلیل اعتراض گسترده آکادمی رضا و برخی گروه‌ها را می‌توانم به حمایت‌های پشت پرده نسبت دهم.»
با در نظر گرفتن این اشتباهات تاریخی در فیلم، نظریه مخالفت یهودی‌ها هم بی راه به نظر نمی‌رسد. شاید بسیاری از این اعتراض‌ها به دلایل تعصب آمیز باشند اما چنانچه این اعتراضات در هند ادامه و گسترش پیدا کند، ممکن است فیلم محمد یکی از مهم‌ترین بازارهای جهانی اش را از دست بدهد. دولت هند در گذشته نشان داده که حاضر نیست به هیچ قیمتی به اختلافات فرقه‌ای داخلی این کشور دامن بزند. هند این موضوع را زمانی ثابت کرد که در سال ۲۰۱۲ به مجیدی اجازه نداد صحنه‌هایی از فیلم محمد را در بیابان‌های ایالت راجستان فیلمبرداری کند و مجیدی مجبور شد به راه دور افریقای جنوبی برود. حالا هم دولت هند در صورتی که از اعتراض مسلمانان احساس خطر کند ممکن است جلوی اکران این فیلم را بگیرد.

فیلمی که به اندازه توقعات بزرگ نیست
محمد پرخرج‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران به شمار می‌رود، از حمایت‌های بسیاری بهره گرفته و نام‌های بزرگی را در تیتراژ خود آورده است. ۲۲۰ هکتار شهرک سینمایی برای فیلم محمد ساخته شد که مجیدی می‌گوید می‌تواند ۳۰ سال مورد استفاده فیلمسازان مختلف قرار گیرد. بازدید سید علی خامنه ای، رهبر انقلاب از پشت صحنه فیلم، که اقدامی کم سابقه بود، تا امروز در برابر انتقادهای گروه‌های سنی دنیا، حمایتی قوی از فیلم تلقی می‌شود.
فیلم محمد بسیاری را ناامید کرده است. مسعود فراستی در سایت سلام سینما می‌نویسد: «محمد فیلمی بد، مغشوش و مخدوش است و بسیار گنگ […] در شرایط تحریم‌های غرب علیه ما واقعاً به فیلمی نیاز داشتیم که از یک طرف چهره رحمانی و غیر بنیادگرایی از مسلمانان ارایه دهد و از سوی دیگر چهره‌ای محکم که روی اصول سازش نمی‌کند؛ نه چهره‌ای سازشکار و بی‌اصول در مقابل زورگویان و سلطه طلبان؛ نه چهره‌ای خنثی.»
به نظر می‌رسد مجیدی نتوانسته در این فیلم حتی به آرمان‌های خودش هم دست پیدا کند. اما او حاضر نیست این انتقاد‌ها را بپذیرد. همین چند روز پیش بود که در جمع دانشجویان مک گیل گفت: «در فضای روشنفکری من را نکوهش کردند که با ۱۰۰ میلیارد می‌توانست ۱۰۰ فیلم ساخته شود. مگر می‌شود برای نشان دادن ساحت مقدس پیامبر قیمت گذاشت؟ هزینه این فیلم پول ۲۰-۳۰ تا پورشه بچه پولدارهای تهران یا دو تا پنت هاوس است. این از آن سوال‌هایی است که حال من را بد می‌کند.»
کارگردان محمد، در برابر این اتهام که بودجه کلان ساخت این فیلم را هدر داده، خشمگین می شود. او می گوید از منابعی غیر از بودجه دولتی، از جمله از سرمایه گذاری بنیاد مستضعفان برای ساخت این فیلم بهره مند شده. او در عین حال ابراز امیدواری می‌کند که ۱۰ برابر هزینه این فیلم، با فروش گیشه برگردد.
فیلم محمد به زبان‌های مختلفی دوبله شده و قرار است به زودی در نقاط مختلف دنیا اکران شود اما با وجود اعتراضات مسلمانان در گوشه و کنار دنیا معلوم نیست امکان اکران آن در همه کشور‌ها وجود داشته باشد.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر