انتخابات ترکیه، دو حزب و سرنوشت یک ملت
- 7 ژوئن 2015 - 17 خرداد 1394
مردم ترکیه یکشنبه به پای صندوق‌های رای می روند تا ۵۵۰ نماینده "مجلس ملی کبیر" این کشور را انتخاب کنند.
این انتخابات که از آن به عنوان مهم ترین انتخابات از سال ۲۰۰۲ نام برده می شود، می تواند عرصه سیاسی ترکیه را به طور قابل توجهی تغییر دهد.
به گزارش هیات عالی انتخابات ترکیه، ۳۱ حزب در انتخابات ۷ ژوئن ( ۱۷ خرداد) شرکت می کنند، اما رای مردم به دو حزب عدالت و توسعه و دموکراتیک خلق‌ها بیشترین تاثیر را بر سرنوشت ترکیه در سال‌های آتی خواهد داشت.
یکی از نتیجه های احتمالی این انتخابات تغییر نظام سیاسی ترکیه از نظام پارلمانی به نظام ریاست جمهوری و دیگری ورود یک حزب طرفدار کردها به مجلس برای نخستین بار است.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در پی تغییر قانون اساسی این کشور با هدف افزایش اختیاراتش و تغییر نظام پارلمانی به نظام ریاست جمهوری است.
آقای اردوغان که از سال ۲۰۰۳ تا سال ۲۰۱۴ نخست وزیر ترکیه بود، سال گذشته با رای مستقیم مردم ترکیه به ریاست جمهوری این کشور انتخاب شد.
آقای اردوغان نخستین رئیس جمهوری است که با رای مستقیم در ترکیه انتخاب شد و در یک سال گذشته نشان داده که رئیس جمهوری نیست که بخواهد به یک مقام تشریفاتی تن بدهد.
عملکرد آقای اردوغان در این مدت به گونه ای بوده که مخالفانش او را به نخست وزیر اصلی کشور تشبیه کرده‌اند.
از سوی دیگر، احزاب مخالف سخنرانی های مستمر آقای اردوغان در مناطق مختلف کشور در روزهای تبلیغات انتخاباتی را نقض بی طرفی قانونی ریاست جمهوری و جانبداری به نفع حزب عدالت و توسعه دانسته اند.
انتخابات ترکیه و تغییر نظام سیاسی
حزب عدالت و توسعه که در حال حاضر رهبری آن با احمد داوداوغلو، نخست وزیر است، ماموریت مهم ایجاد تغییرات مورد نظر آقای اردوغان در قانون اساسی را بر عهده دارد.
این حزب برای این که بتواند دست به این کار بزند، به اکثریت قانونی لازم در پارلمان ترکیه نیاز دارد.
این حزب اسلام گرا در سه دوره گذشته حزب حاکم بوده است و در انتخابات چهار سال پیش که آقای اردوغان نخست وزیر بود، با در اختیار گرفتن ۳۲۷ کرسی از ۵۵۰ کرسی مجلس موقعیت خود به عنوان حزب حاکم را مستحکم کرد.
در صورتی که حزب عدالت و توسعه بخواهد بدون برگزاری همه پرسی، طرح تغییر قانون اساسی و افزایش اختیارات رئیس جمهوری را تصویب کند، به اکثریت مطلق ، یعنی ۳۶۷ کرسی نیاز خواهد داشت.
اما برخورداری از ۳۳۰ کرسی، یعنی سه کرسی بیشتر از انتخابات سال ۲۰۱۱، به این حزب کمک خواهد کرد که بدون نیاز به همراهی دیگر حزب های حاضر در پارلمان، این طرح را به همه پرسی بگذارد.
با توجه به مخالفت دیگر احزاب حاضر در پارلمان، احتمال به همه پرسی گذاشته شدن این طرح در صورت برخورداری حزب عدالت و توسعه از کمتر از ۳۳۰ کرسی بسیار ضعیف است.
قوانین ترکیه برگزاری همه پرسی در ده روز باقی مانده به انتخابات را منع می کند اما بر اساس آخرین همه پرسی ها، حزب حاکم عدالت و توسعه در این انتخابات بین ۴۰ تا ۴۵ درصد آرا را به خود اختصاص خواهد داد. این حزب برای باقی ماندن در قدرت به عنوان حزب اکثریت به حداقل ۲۷۶ کرسی نمایندگی نیاز دارد.
به گفته تحلیلگران، مهم ترین عاملی که می تواند در انتخابات امسال بر وزن سیاسی حزب عدالت و توسعه در پارلمان ترکیه تاثیرگذار باشد، حضور پرقدرت حزب دموکراتیک خلق ها در انتخابات و ورود آن به مجلس برای نخستین بار باشد.
گام بلند حزب طرفدار کردها
بر اساس قوانین ترکیه، راه یافتن حزب دموکراتیک خلق ها به پارلمان به کسب حداقل ۱۰ درصد از آرا نیاز دارد. نظرسنجی ها بیانگر برخورداری این حزب از این حدود از آراست.
در صورت کسب این میزان رای، این حزب با در اختیار گرفتن حدود ۶۰ کرسی نمایندگی وارد مجلس می شود.
اما در صورتی که این حزب به این حدنصاب دست پیدا نکند، کرسی هایش بین دیگر احزاب تقسیم خواهد شد و با توجه به این که در مناطق کردنشین، حزب عدالت و توسعه دومین حزب پر طرفدار است، بیشتر این کرسی ها در اختیار حزب عدالت و توسعه قرار خواهد گرفت و این موضوع می تواند به اسلام گرایان کمک کند تا از ۳۳۰ کرسی لازم برای به همه پرسی گذاشتن تغییر قانون اساسی بهره مند شوند.
حزب دموکراتیک خلق ها یک حزب چپ گرای طرفدار کردهاست که در سال ۲۰۱۲ تاسیس شد.
بعضی از اعضای این حزب در حال حاضر به عنوان نماینده مستقل در مجلس ترکیه حضور دارند.
صلاح الدین دمیرتاش، یکی از دو رهبر این حزب در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته توانست نزدیک به ۱۰ درصد از آرا را به خود اختصاص دهد.
با توجه به کمتر بودن آرای کردها از حد نصاب ملی ۱۰ درصد، حزب دموکراتیک خلق ها برای ورود به مجلس به رای دیگر بخش های جامعه ترکیه نیاز دارد.
این حزب توانسته بعضی از اعضای اقلیت های اجتماعی، گروه های سیاسی و فعالان مدنی مانند چپ گرایان، فعالان زیست محیطی، فعالان حقوق زنان و همجنس گرایان را به خود جذب کند.
حتی بعضی از هواداران احزاب مخالف مانند حزب جمهوریخواه خلق هم تصمیم دارند برای کمک به ورود حزب دموکراتیک خلق ها به پارلمان و کاستن از بخت آقای اردوغان برای تغییر قانون اساسی، به این حزب چپ گرا رای دهند.
دیگر احزاب
مهم ترین حزب مخالف دولت عدالت و توسعه در مجلس ترکیه، حزب جمهوریخواه خلق است.
این حزب که قدیمی ترین حزب ترکیه است، یک حزب سوسیال دموکرات و چپ میانه است.
کمال کلیچداراوغلو، رهبر این حزب امیدوار است که حزبش بتواند ۳۵ درصد آرا را به خود اختصاص دهد تا همچنان مهم ترین حزب مخالف در پارلمان باشد.
تلاش عمده این حزب بهره گیری از کند شدن رشد اقتصادی ترکیه برای جذب آرا است ولی بالا گرفتن کار حزب دموکراتیک خلق ها باعث شده تا از بخت این حزب برای جذب آرای بیشتر کاسته شود.
دیگر حزب مهم در مجلس ترکیه، حزب حرکت ملی به رهبری دولت باهچلی است که یک حزب ملی گراست.
این حزب که در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۱۱، حدود ۱۳ درصد از آرا را به دست آورد، مخالف گفت و گوهای صلح میان دولت ترکیه و شبه نظامیان کرد است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر